1000 dni wojny - najważniejsze wydarzenia od początku rosyjskiej inwazji

Według danych amerykańskiego i brytyjskiego wywiadu straty po stronie rosyjskiej mogą wynosić nawet 700 tys. zabitych i rannych żołnierzy, a po stronie ukraińskiej co najmniej 300 tys. Nie da się jednak precyzyjnie określić liczby ofiar wojskowych.

Rosyjska inwazja skonsolidowała Zachód, który nałożył bezprecedensowe sankcje na Moskwę i udzielił wsparcia zbrojeniowego, ekonomicznego i humanitarnego Kijowowi wartego około 280 miliardów dolarów. NATO poszerzyło się o Finlandię oraz Szwecję. Zablokowane dostawy ukraińskiego zboża spowodowały kryzys żywnościowy w najbiedniejszych regionach świata. Wywołany wojną kryzys energetyczny doprowadził do podwyżek cen w wielu krajach.

W lutym 2022 r. Rosja zaatakowała Ukrainę z północy, wschodu i południa, próbując bez sukcesu zająć m.in. stolicę tego państwa, Kijów. W kwietniu tego roku wojska rosyjskie zostały wyparte z północy kraju, w tym z obwodu kijowskiego. W jesiennej kontrofensywie Ukraińcy wyzwolili niektóre tereny zajęte na południu i wschodzie kraju, w obwodach charkowskim, chersońskim i mikołajowskim. Rozpoczęta w czerwcu 2023 r. ukraińska kontrofensywa nie przyniosła znaczących sukcesów. Wojna przybrała charakter walk pozycyjnych, koncentrując się w wybranych punktach w Donbasie, obwodach chersońskim i zaporoskim.

W 2024 r. po niepowodzeniu ukraińskiej kontrofensywy armia rosyjska przejęła inicjatywę na polu walki, wykorzystując przewagę liczebną i siłę ognia. Siły rosyjskie wywierały presję na niemal całej linii frontu o długości 1000 kilometrów. Ukraińskie władze uskarżały się, że żołnierzom kończy się broń i amunicja, podczas gdy pomoc zagraniczna jest wstrzymana, w tym pakiet o wartości 61 miliardów dolarów zablokowany przez Republikanów w amerykańskim Kongresie. Pod koniec kwietnia, po miesiącach zwłoki Izba Reprezentantów USA zatwierdziła pomoc.

W maju siły rosyjskie otworzyły nowy front w obwodzie charkowskim, jednak Ukraińcom udało się potem wyzwolić część zajętych miejscowości. Pomimo posiadanej przewagi postępy Rosjan były ograniczone, a Ukraina nasiliła ataki dronów na rosyjską infrastrukturę. Siły ukraińskie zaatakowały obwód kurski w Rosji i zajęły 1300 kilometrów kwadratowych rosyjskiego terytorium.

----------------------------------------------------------------

Na początku 2021 r. Rosja zaczęła gromadzić żołnierzy oraz sprzęt wojskowy wokół granic z Ukrainą. W grudniu tego roku Moskwa wystosowała żądania nierozszerzania Sojuszu Północnoatlantyckiego i ograniczenia jego aktywności na wschodniej flance. W styczniu 2022 r. NATO odrzuciło te żądania.

Trzy dnia przed wybuchem wojny, 21 lutego 2022 r. prezydent Rosji Władimir Putin podpisał dekret o uznaniu suwerenności separatystycznych Republik Ludowych w Donbasie, Donieckiej i Ługańskiej.

ROK 2022

LUTY

24.02 - Prezydent Rosji Władimir Putin wydał rozkaz przeprowadzenia "specjalnej operacji wojskowej" w Donbasie, której celem miała być "demilitaryzacja i denazyfikacja Ukrainy". Wojska rosyjskie rozpoczęły inwazję na pełną skalę, atakując terytorium Ukrainy od północy, w tym z terenu Białorusi, od wschodu oraz od południa ze strony anektowanego Krymu. Rozpoczęły się ataki rakietowe na budynki wojskowe i lotniska m.in. w Kijowie, Charkowie, Odessie, w obwodzie lwowskim i Donbasie. Władze Ukrainy poinformowały też o cyberataku na dużą skalę, który objął m.in. banki. W ciągu pierwszych kilku dni na terytorium Ukrainy weszły niemal wszystkie siły rosyjskie z ok. 120-150 tys., które zgromadziły się wokół granic tego państwa.

24.02 - Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski ogłosił stan wojenny, zerwał stosunki dyplomatyczne z Rosją i podpisał dekret o powszechnej mobilizacji wszystkich ukraińskich mężczyzn w wieku od 18 do 60 lat.

25.02 - Rosyjskie oddziały rozpoznawcze dotarły do przedmieść ostrzeliwanego Kijowa. Wojska rosyjskie przejęły kontrolę nad elektrownią atomową w Czarnobylu, biorąc jej pracowników za zakładników. W pobliżu Mariupola i Chersonia na południu kraju trwają zacięte walki.

27.02 - Na całym terytorium Ukrainy trwają rosyjskie uderzenia rakietowo-powietrzne, Rosjanie zajmują coraz większy obszar kraju. Zełenski ogłosił utworzenie Międzynarodowego Legionu Obrony Terytorialnej Ukrainy, do którego mogą zaciągać się cudzoziemcy.

28.02 - Charkowskie osiedla mieszkaniowe zostały ostrzelane rakietami Grad. Zełenski podpisał wniosek o członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej.

MARZEC

1.03 - 65-kilometrowy rosyjski konwój wojskowy posuwa się w kierunku stolicy Ukrainy, ostatecznie niezdobytego Kijowa.

2.03 - Wojska rosyjskie zdobyły Chersoń oraz Zaporoską Elektrownię Atomową, największą elektrownię jądrową w Europie. Przez pierwsze sześć dni wojny na Ukrainie zginęło ponad 2000 cywilów.

2.03 - Weszły w życie unijne sankcje wykluczające niektóre rosyjskie banki z systemu SWIFT. W ciągu następnych miesięcy kolejne pakiety sankcji UE objęły m.in. rosyjskie i białoruskie sektory: finansowy, energetyczny i obronny. Zamrożeniem aktywów i zakazem podróży objęto dotychczas ok. 2000 osób i podmiotów.

3.03 - Ukraińskie źródła poinformowały o śmierci pod Mariupolem rosyjskiego generała majora Andrieja Suchowieckiego. Był to pierwszy tak wysoki rangą oficer, którego śmierć została potwierdzona. Do końca roku na Ukrainie zginie według różnych źródeł do 13 rosyjskich generałów.

5.03 - Od początku rosyjskiej inwazji Ukrainę opuściło 1,2 miliona uchodźców. W następnych miesiącach w całej Europie zarejestrowano prawie 7,9 mln uchodźców z Ukrainy, a około 8 mln osób stało się uchodźcami wewnętrznymi. Z emigracji z całego świata wróciło na Ukrainę około 80 tysięcy osób, głównie mężczyzn.

7.03 - Departament obrony USA poinformował, że Rosja wysłała na Ukrainę prawie 100 proc. sił zgromadzonych przed inwazją oraz wystrzeliła ponad 625 pocisków rakietowych.

13.03 - Walki nabrały charakteru pozycyjnego, a większość sił rosyjskich skupiła się wokół dużych miast, m.in. Charkowa, Mariupola, Mikołajowa i Czernihowa.

15.03 - Wizyta premierów Polski, Czech i Słowenii, Mateusza Morawieckiego, Petra Fiali i Janeza Janszy, w Kijowie. Byli to pierwsi przywódcy, którzy odwiedzili Ukrainę w czasie wojny.

16.03 - Siły rosyjskie zbombardowały teatr w Mariupolu, zabijając co najmniej 300 ukrywających się tam cywilów. Według Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (OHCHR) w trakcie rosyjskiej inwazji do końca listopada 2023 roku zginie ponad 10 tys. cywilów, a niemal 19 tys. zostanie rannych. Większość ofiar zginie w wyniku ostrzału rakietowego i ciężkiej artylerii. Zdaniem władz ukraińskich rzeczywista liczba ofiar cywilnych może być znacząco większa.

18.03 - Trwaja walki m.in. o Izium, Wuhłedar, Mariupol, Makarów, Rubiżne, Siewierodonieck i Popasną.

KWIECIEŃ

2.04 - Władze Ukrainy ogłosiły, że cały obwód kijowski jest wolny od rosyjskich okupantów, co formalnie zakończyło trwającą od początku inwazji bitwę o Kijów. Wojska rosyjskie wycofują się z obwodów kijowskiego, czernihowskiego i sumskiego.

2.04 - Po wycofaniu się rosyjskiego wojska z podkijowskiej Buczy, dziennikarze i obserwatorzy praw człowieka udokumentowali masowe groby i ciała cywilów pozostawione na ulicach, w piwnicach lub na podwórkach. W Buczy i jej okolicy znaleziono ciała ok. 1000 cywilów, ponad 650 z nich zostało zabitych kulami lub odłamkami pocisków, a wielu innych zmarło m.in. z głodu, zimna i braku lekarstw. Część ofiar była torturowana przed śmiercią. Podobnie jak w innych miejscach dochodziło również do gwałtów.

4.04 - Prezydent USA Joe Biden zaapelował o przeprowadzenie procesu w sprawie rosyjskich zbrodni wojennych na Ukrainie i ponownie nazwał Putina zbrodniarzem wojennym.

8.04 - Ponad 50 osób zginęło, a 110 zostało rannych w wyniku ataku amunicją kasetową na stację kolejową w Kramatorsku w obwodzie donieckim, gdzie chronili się cywile. W trakcie wojny Rosjanie stosują zabronione przez konwencję genewską bomby kasetowe i broń hipersoniczną.

14.04 - Flagowy okręt rosyjskiej Floty Czarnomorskiej krążownik rakietowy Moskwa zatonął na Morzu Czarnym po eksplozji i pożarze na pokładzie w wyniku uderzenia dwiema ukraińskimi rakietami przeciwokrętowymi Neptun.

18.04 - Rosja rozpoczęła ofensywę na wschodzie kraju mającą na celu przejęcie całego obwodu donieckiego i ługańskiego, znaną również jako bitwa o Donbas.

21.04 - Oblężony od początku wojny położony na południu kraju Mariupol został zdobyty przez Rosjan z wyjątkiem huty Azowstal, będącej ostatnią redutą ukraińskiej obrony w mieście.

MAJ

8.05 - Trwają walko o poszczególne ulice i budynki w Siewierodoniecku, w efekcie czego do końca miesiąca to położone na wschodzie Ukrainy, w obwodzie ługańskim miasto zostanie w 90 proc. zniszczone.

17.05 - Z kombinatu metalurgicznego Azowstal, ostatniego bastionu oporu ukraińskich obrońców Mariupola, ewakuowano ponad 260 żołnierzy.

18.05 - Siły rosyjskie przejęły całkowitą kontrolę nad Mariupolem, a ok. 2000 obrońców Azowstalu poszło do niewoli. Ambasadorzy Finlandii i Szwecji przy NATO oficjalnie przekazali wnioski swych państw o dołączenie do Sojuszu Północnoatlantyckiego.

19.05 - Senat USA przegłosował pakiet pomocy dla Ukrainy w wysokości 39,8 mld dolarów.

CZERWIEC

1.06 - Prezydent USA Joe Biden poinformował o zatwierdzeniu kolejnego pakietu pomocy wojskowej dla Ukrainy, w ramach którego po raz pierwszy przekazano system artylerii rakietowej HIMARS o zasięg ok. 80 kilometrów.

2.06 - Według Zełenskiego Rosja kontroluje 20 proc. terytorium Ukrainy, co odpowiada prawie 125 tys. kilometrów kwadratowych.

19.06 - ONZ poinformowała, że 181 milionów osób na całym świecie narażonych jest na niedożywienie lub głód, częściowo z powodu rosyjskiej blokady Morza Czarnego, przez które ukraińskie zboże nie może być eksportowane do ubogich krajów takich jak Sudan, Libia, Somalia i Egipt.

23.06 - Komisja Europejska przyznała Ukrainie i Mołdawii statusu państw kandydujących do Unii Europejskiej.

30.06 - Po wycofaniu się Rosjan Ukraina odzyskuje kontrolę nad strategiczną Wyspą Węży na Morzu Czarnym.

LIPIEC

3.07 - Po ciężkich walkach o Lisiczańsk Siły Zbrojne Ukrainy zostały zmuszone do wycofania się z miasta; cały obwód ługański został zajęty przez wojska rosyjskie.

5.07 - Rozpoczął się proces ratyfikacji członkostwa Szwecji i Finlandii w Sojuszu Północnoatlantyckim.

17.07 - Zełenski poinformował, że Rosja wystrzeliła ponad 3 tys. pocisków manewrujących przeciwko Ukrainie.

22.07 - Przedstawiciele Ukrainy i Rosji podpisali z Turcją i ONZ osobne umowy odblokowujące eksport ukraińskiego zboża przez porty Morza Czarnego.

29.07 - W wybuchu w rosyjskim tzw. obozie filtracyjnym w Ołeniwce w okupowanym obwodzie donieckim zginęło co najmniej 53 ukraińskich jeńców wojennych, a ponad 70 zostało ciężko rannych. W ocenie władz w Kijowie był to celowy akt terrorystyczny zorganizowany przez Rosjan.

SIERPIEŃ

11.08 - Co najmniej dziesięć pocisków trafiło w Zaporoską Elektrownię Jądrową, o co wzajemnie obwiniały się Rosja i Ukraina.

20.08 - Daria Dugina, córka znanego rosyjskiego ultranacjonalisty Aleksandra Dugina, zginęła w wybuchu samochodu pułapki pod Moskwą, co mogło być próbą zabicia jej ojca. Władze Ukrainy zaprzeczyły odpowiedzialności za zamach.

29.08 - Siły ukraińskie rozpoczęły kontrofensywę na południu kraju w rejonie Chersonia i Mikołajowa.

WRZESIEŃ

6.09 - Rozpoczęła się kontrofensywa sił ukraińskich w rejonie Charkowa, w wyniku której odzyskano ponad 12 tys. kilometrów kwadratowych w obwodzie charkowskim.

10.09 - Siły ukraińskie odzyskały kontrolę nad Iziumem w obwodzie charkowskim. W mieście odkryto masowe groby, w których było ponad 400 ciał, w większości cywili. Część ekshumowanych zwłok miała związane ręce lub ślady tortur.

21.09 - Putin ogłosił mobilizację, w wyniku której w ciągu następnego roku 300 tys. Rosjan poszło na wojnę, a 260 tys. uciekło z kraju.

23.09 - Rozpoczęły się nieuznane przez społeczność międzynarodową tzw. referenda w tzw. Donieckiej Republice Ludowej i Ługańskiej Republice Ludowej oraz na okupowanych terenach obwodu zaporoskiego i chersońskiego w sprawie przyłączenia tych regionów do Rosji.

30.09 - Putin ogłosił włączenie tzw. Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej, a także obwodów chersońskiego i zaporoskiego w skład Federacji Rosyjskiej.

PAŹDZIERNIK

8.10 - Na Moście Krymskim łączącym anektowany Krym z terytorium Rosji doszło do eksplozji, która zniszczyła fragment nitki drogowej konstrukcji i spowodowała zawalenie jednego z jego przęseł. Według mediów ukraińskich była to operacja specjalna Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU).

22.10 - Na terenie całej Ukrainy ogłoszono przerwy w dostawie prądu, ponieważ rosyjskie naloty uderzyły w infrastrukturę krytyczną i obiekty energetyczne.

LISTOPAD

11.11 - Siły ukraińskie wkroczyły do Chersonia, z którego wycofali się Rosjanie.

15.11 - Po raz pierwszy w trakcie wojny pocisk trafił w terytorium NATO; w przygranicznej polskiej wsi Przewodów zginęły dwie osoby. Rakieta należała najprawdopodobniej do ukraińskiej obrony przeciwlotniczej reagującej na rosyjski ostrzał, a sytuacja była wynikiem nieszczęśliwego wypadku. Zdaniem władz Polski i pozostałych krajów NATO ostateczną winę ponosi Rosja, jako państwo agresor.

GRUDZIEŃ

5.12 - Ukraina używa dronów do atakowania baz lotniczych w głębi Rosji: w Engels-2 i Diagilewie.

11.12 - Zacięte walki w okolicach Bachmutu niemal doszczętnie zniszczyły to położone na wschodzie Ukrainy, w obwodzie donieckim miasto. Jednak linia frontu się niewiele zmienia. Po stronie rosyjskiej walczą oddziały Grupy Wagnera, prywatnej firmy wojskowej Jewgienija Prigożyna.

21.12 - Podczas pierwszej zagranicznej podróży od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji 24 lutego prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotkał się z prezydentem USA Joe Bidenem i wygłosił przemówienie przed połączonymi izbami Kongresu.

ROK 2023

STYCZEŃ

1.01 - Siły ukraińskie zaatakowały rosyjską bazę w okupowanej Makiejewce w obwodzie donieckim, w wyniku czego mogło zginąć 400 rosyjskich żołnierzy.

10.01 - Rosjanie zajęli Sołedar w pobliżu Bachmutu, o który wciąż trwają walki.

18.01 - W katastrofie śmigłowca w Browarach zginęło 21 osób, w tym szef MSW Ukrainy Denys Monastyrski i jego dwaj zastępcy.

24.01 - Niemiecki rząd zdecydował o dostawie czołgów Leopard 2A6 na Ukrainę oraz o wydaniu licencji eksportowych do krajów, które chcą przekazać swoje czołgi Leopard 2 Kijowowi.

25.01 - Polska zadeklarowała przekazanie Ukrainie 14 czołgów Leopard 2, Hiszpania – 10, Holandia – 18, Finlandia – 14, Norwegia – 8, i Portugalia – 4. Administracja amerykańska podała, że dostarczy Ukrainie 31 czołgów M1 Abrams.

LUTY

20.02 - Prezydent USA Joe Biden złożył wizytę w Kijowie, podczas której obiecał dalsze wsparcie militarne i finansowe.

MARZEC

11.03 - Zarówno Ukraina jak i Rosja oświadczyły, że pod Bachmutem w ciągu 24 godzin zginęły setki żołnierzy z obu stron.

17.03 - Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze wydał nakaz aresztowania Putina oraz rosyjskiej rzeczniczki praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej, oskarżając ich o odpowiedzialność za zbrodnie wojenne na Ukrainie polegające na bezprawnych deportacjach dzieci z okupowanych terenów Ukrainy do Rosji. Ukraińskie władze znają tożsamość ok. 20 tys. deportowanych dzieci, jednak pełna ich liczba może sięgać setek tysięcy.

20.03 - Unia Europejska ogłosiła, że w ciągu najbliższego roku dostarczy na Ukrainę milion pocisków artyleryjskich.

KWIECIEŃ

4.04 - Finlandia została 31. członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego.

5.04 - Siły rosyjskie skupiały się na atakach w kierunkach Łymanu, Bachmutu, Awdijiwki i Marjinki, a najcięższe walki toczyły się w Bachmucie i Marjince. Mający przewagę liczebną Rosjanie robią postępy w Bachmucie, który nadal broniony jest przez Ukraińców.

7.04 - Z Pentagonu wyciekły tajne dokumenty zawierające plany USA i NATO dotyczące wsparcia ukraińskiego wojska przed spodziewaną ofensywą.

MAJ

16.05 - Rosja przeprowadziła kolejny w tym miesiącu, największy od tygodni zmasowany atak na Kijów przy użyciu rakiet balistycznych i dronów z północy, południa i wschodu, środki napadu powietrznego były wystrzeliwane z powietrza, lądu i morza.

21.05 - Rosjanie ostatecznie zajęli Bachmut.

25.05 - Moskwa i Mińsk podpisały umowę o rozmieszczeniu rosyjskiej taktycznej broni atomowej na Białorusi.

CZERWIEC

6.06 - Siły rosyjskie wysadziły zaporę wodną Kachowskiej Elektrowni Wodnej, w wyniku czego woda zalała dziesiątki miejscowości, wywołując katastrofę humanitarną i ekologiczną.

8.06 - Rozpoczęła się kontrofensywa ukraińska mająca na celu wyzwolenie terenów zajętych przez wroga na południu i wschodzie kraju. W ciągu pięciu miesięcy armia ukraińska przesunęła się o kilkanaście kilometrów w głąb pozycji rosyjskich, przez co cała operacja uważana jest za niepowodzenie. W ciągu następnych miesięcy media określają konflikt jako wojnę pozycyjną oraz konflikt w impasie.

23.06 - Grupa Wagnera zbuntowała się przeciwko armii rosyjskiej. W Rostowie nad Donem opanowała obiekty wojskowe, następnie kolumna pojazdów z ok. 10 tys. najemników Wagnera ruszyła w kierunku Moskwy. Na drugi dzień i po negocjacjach z prezydentem Białorusi Alaksandrem Łukaszenką Prigożyn wstrzymał marsz swoich oddziałów na Moskwę i wycofał je na Białoruś.

LIPIEC

6.07 - Rosja przeprowadziła atak rakietowy na Lwów, zginęło 10 osób, uszkodzonych zostało 35 budynków.

8.07 - Podczas wizyty w Turcji Zełenski uzgodnił powrót na Ukrainę pięciu dowódców ukraińskiego garnizonu w Azowstalu, wziętych do niewoli po zdobyciu przez Rosjan Mariupola w maju 2022 roku i internowanych w Turcji w ramach poprzedniego porozumienia z Rosją.

12.07 - Podczas szczytu NATO w Wilnie państwa członkowskie zgodziły się na uproszczenie procesu przystąpienia Ukrainy, lecz nie przedstawiły formalnego zaproszenia ani harmonogramu, kiedy ten kraj mógłby faktycznie przystąpić do Sojuszu.

17.07 - Przestała obowiązywać umowa o eksporcie zboża ukraińskiego przez Morze Czarne, ponieważ Rosja wstrzymała swój udział w porozumieniu, w ramach którego Ukraina wyeksportowała ponad 32 mln ton kukurydzy, pszenicy i innych zbóż. Według ONZ dzięki korytarzowi zbożowemu ceny żywności obniżone zostały o ponad 20 proc. na całym świecie.

SIERPIEŃ

13.08 - Według rządu w Kijowie Ukraina jest najbardziej zaminowanym krajem na świecie, po tym jak Rosja rozmieściła miliony min, próbując udaremnić kontrofensywę Ukrainy na południu i wschodzie kraju.

23.08 - Według władz rosyjskich w katastrofie lotniczej w miejscowości Kużenkino zginęli przywódcy Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn i Dmitrij Utkin.

WRZESIEŃ

21.09 - Rosja ponownie intensyfikuje ataki rakietowe, uszkadzając ukraińskie obiekty infrastruktury energetycznej. Jednocześnie ukraińskie władze informują, że Rosja wystrzeliwuje w kierunku Ukrainy mniej rakiet, ale wysyła więcej dronów.

PAŹDZIERNIK

17.10 - Zełenski potwierdził, że Siły Zbrojne Ukrainy używają amerykańskich pocisków balistycznych ATACMS. Biały Dom potwierdził, że Ukraina otrzymała starszą wersję pocisków o zasięgu 165 km.

LISTOPAD

1.11 - Siły ukraińskie kontynuowały ofensywę w kierunku Melitopola, z kolei armia rosyjska atakowała w kierunkach Kupiańska, Bachmutu, Awdijiwki, Marjinki, Szachtarska i Zaporoża.

25.11 - Rosja przeprowadziła największy od kilku miesięcy atak dronów, wymierzony głównie w Kijów. Zestrzelono 74 z 75 irańskich dronów Shahed. Władze lokalne poinformowały, że w ciągu jednej doby armia rosyjska ostrzelała obwód chersoński 100 razy, wystrzeliwując ponad 520 pocisków.

GRUDZIEŃ

1.12 - W wywiadzie dla Associated Press Zełenski przyznał, że ukraińska kontrofensywa „nie przyniosła pożądanych rezultatów” ze względu na utrzymujące się niedobory broni i żołnierzy.

26.12 - Ukraińskie lotnictwo przy użyciu pocisków manewrujących zniszczyło rosyjski okręt desantowy Nowoczerkask w Teodozji na Krymie. Siły rosyjskie ostrzelały pociąg ewakuacyjny w Chersoniu.

28.12 - Według ukraińskiej armii od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji siły rosyjskie wystrzeliły na Ukrainę około 7400 pocisków rakietowych i przeprowadziły 3900 ataków dronami Shahed.

ROK 2024

STYCZEŃ

7.01 - Siły ukraińskie zniszczyły częściowo ukończony most kolejowy na budowanej trasie z Mariupola do Rosji.

23.01 - Ukraińscy piloci rozpoczęli szkolenia z instruktorami na myśliwcach F-16 na terenie USA, Danii i Wielkiej Brytanii. Zdaniem szefa MSZ Ukrainy Dmytro Kułeby ukraińscy piloci mogą jeszcze w tym roku zacząć używać F-16 w walce. Dotychczas przekazanie tych myśliwców Ukrainie zadeklarowały władze Holandii, Danii, Belgii i Norwegii.

LUTY

1.02 - Przywódcy krajów UE zgodzili się na pakiet wsparcia dla Ukrainy w wysokości 50 miliardów euro w ramach budżetu unijnego do 2027 r.

8.02 - Prezydent Zełenski ogłosił nowego naczelnego dowódcę Sił Zbrojnych: generała Walerija Załużnego zastąpił generał Ołeksandr Syrski.

9.02 - Ukraiński sztab generalny poinformował, że od początku wojny siły rosyjskie przeprowadziły 815 ataków chemicznych przeciw Ukrainie.

13.02 - Senat Stanów Zjednoczonych przyjął pakiet pomocy dla Ukrainy w wysokości 61 miliardów dolarów i przesłał go do zatwierdzenia w zdominowanej przez Republikanów Izbie Reprezentantów, gdzie nie został poddany pod głosowanie do kwietnia, jako że pomoc dla Ukrainy była przedmiotem trwającej w USA kampanii wyborczej.

13.02 - Międzynarodowy Instytut Studiów Strategicznych (IISS) podał, że od początku wojny Rosja straciła ponad 3000 czołgów i 5600 pojazdów opancerzonych oraz bojowych wozów piechoty, jednak wciąż posiada zapasy starszych pojazdów, którymi może uzupełniać straty przez trzy następne lata wojny.

17.02 - Wojsko ukraińskie wycofało się z Awidijwki w obwodzie donieckim. Miasto od miesięcy było miejscem jednych z najbardziej intensywnych walk na froncie i nieustannych szturmów Rosjan. Awdijiwka, postrzegana jako brama do pobliskiego Doniecka, największego miasta przejętego przez wspieranych przez Rosję separatystów jeszcze w 2014 r. i od tego czasu okupowanego, została niemal całkowicie zniszczona.

MARZEC

7.03 - Prezydent Czech Petr Pavel ogłosił, że plan zakupu 800 tysięcy pocisków artyleryjskich dla Ukrainy osiągnął założony budżet dzięki składkom z 18 krajów, dodając, że dostawy na Ukrainę rozpoczną się w ciągu następnych tygodni.

22.03 - Rosja przeprowadziła jeden z największych od początku inwazji ataków rakietowych i dronowych na sektor energetyczny Ukrainy. Zginęło co najmniej pięć osób, a milion mieszkańców pozbawiono prądu.

30.03 - Niemiecki "Bild" poinformował, że wojska rosyjskie po raz pierwszy użyły na Ukrainie półtoratonowej bomby termobarycznej ODAB-1500, którą zrzucono na miejscowość Wełyka Pysariwka w obwodzie sumskim.

KWIECIEŃ

02.04 – Ukraiński wywiad wojskowy (HUR) zaatakował w rosyjskim Tatarstanie, około 1200 kilometrów od granicy, fabrykę montującą drony Shahed.

2.04 - Zełenski podpisał ustawę obniżającą wiek osób podlegających mobilizacji z 27 do 25 lat; ukraińskie władze liczyły, że w ten sposób dodatkowo zmobilizują 450-500 tys. osób.

20.04 - Amerykańska Izba Reprezentantów przegłosowała ustawy o pomocy Ukrainie na kwotę 61 miliardów dolarów, co zakończyło trwający od miesięcy impas w tej sprawie.

24.04 - Ukraiński rząd zatwierdził przepisy, zgodnie z którymi mężczyźni w wieku 18-60 lat, którzy będą chcieli wyjechać z Ukrainy lub przebywają poza terytorium państwa, będą mogli uzyskać ukraiński paszport wyłącznie na terenie kraju.

MAJ

08.05 - Unia Europejska zgodziła się na wykorzystanie 3 miliardów euro z zysków z zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych na odbudowę Ukrainy i wsparcie obrony tej kraju. Kraje członkowskie UE zaakceptowały też plan Ukrainy, w którym państwo to zobowiązuje się do przeprowadzenia 69 reform. Zatwierdzenie planu otwiera drogę do wypłacenia Ukrainie wsparcia, które do 2027 r. ma wynieść 50 miliardów euro.

10.05 - Siły rosyjskie przekroczyły granicę w obwodzie charkowskim, uderzając na trzech kierunkach na północ i północny wschód od Charkowa. W ciągu czterech dni wyparły obrońców na głębokość 5–6 kilometrów od granicy i doprowadziły do połączenia sił, tworząc nowy odcinek frontu o szerokości do ok. 60 kilometrów.

25.05 - 19 osób zginęło w rosyjskim ataku na hipermarket budowlany w Charkowie, gdzie w momencie ataku mogło przebywać ponad 200 osób.

CZERWIEC

1.06 - Ukraina po raz pierwszy użyła amerykańskiej broni do uderzenia na terytorium Rosji, wystrzeliwując rakiety HIMARS w kierunku m.in. Biełgorodu. Broń została użyta zgodnie z zatwierdzonymi wcześniej wytycznymi prezydenta Joe Bidena, zezwalającymi na użycie amerykańskiej broni do uderzeń wewnątrz Rosji jedynie w celu obrony Charkowa, co potem zostało rozszerzone o całą strefę przygraniczną.

20.06 - Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) przeprowadziła ataki dronów na dwie bazy naftowe w Rosji, które przechowywały paliwo wykorzystywane na potrzeby wojsk rosyjskich.

24.06 - Ukraińska armia poinformowała, że w maju odnotowano na polu walki 715 przypadków użycia rosyjskiej broni chemicznej, czyli o 271 więcej niż w poprzednim miesiącu.

25.06 - Unia Europejska zainaugurowała negocjacje akcesyjne z Ukrainą.

27.06 - Unia Europejska zawarła umowę o bezpieczeństwie z Ukrainą. Zełenski podpisał ją wraz z przewodniczącymi: Komisji Europejskiej - Ursulą von der Leyen i Rady Europejskiej - Charles'em Michelem.

LIPIEC

08.07 - Rosjanie wystrzelili w kierunku Ukrainy 38 rakiet, z których ośmiu nie udało się zneutralizować. Pociski trafiły w cele cywilne, m.in. w budynki mieszkalne oraz dwie placówki medyczne, w tym największy na Ukrainie szpital dziecięcy. W Kijowie, Krzywym Rogu, Pokrowsku i Dnieprze zginęło co najmniej 47 osób.

31.07 - Ukraina otrzymała pierwsze samoloty wielozadaniowe F-16. Dania, Norwegia, Holandia i Belgia planowały dostarczyć Ukrainie ponad 60 takich maszyn.

SIERPIEŃ

06.08 - Ukraina zaatakowała obwód kurski w Rosji, rzucając tam do 300 żołnierzy, 11 czołgów i ponad 20 transporterów opancerzonych. W ciągu sześciu dni siły ukraińskie, w tym kilka tysięcy żołnierzy, początkowo nie napotykając poważniejszego oporu, zajęły 1300 kilometrów kwadratowych terytorium Rosji.

11.08 - Ukraińskie siły powietrzne potwierdziły, że do przeprowadzonego wcześniej ataku na Kijów Rosjanie użyli czterech pocisków rakietowych wyprodukowanych przez Koreę Północną i oznaczonych jako KN-23.

16.08 - Premier Ukrainy Denys Szmyhal poinformował, że ponad 2300 statków wpłynęło do ukraińskich portów Morza Czarnego w ciągu roku funkcjonowania Ukraińskiego Korytarza Morskiego, a z Ukrainy wyeksportowano ok. 44 mln ton zboża.

WRZESIEŃ

03.09 - Rosyjskie wojska ostrzelały dwiema rakietami balistycznymi miasto Połtawa w środkowo-wschodniej części Ukrainy, gdzie trafiono w placówkę edukacyjną i pobliski szpital. Zginęło co najmniej 58 osób, a 328 zostało rannych.

09.09 - Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy podał, że wojska rosyjskie tylko w sierpniu prawie 450 razy użyły przeciw Ukrainie zakazanej konwencjami broni chemicznej, a od początku inwazji odnotowano ponad 4 tys. takich przypadków.

20.09 - Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła w Kijowie, że Ukraina otrzyma 35 miliardów euro pożyczki zaciągniętej przez UE, a zabezpieczonej rosyjskimi aktywami.

PAŹDZIERNIK

05.10 - Główny Wywiad Wojskowy Ukrainy (HUR) powiadomił o przybyciu ograniczonego kontyngentu personelu wojskowego z Korei Północnej, w tym wojsk inżynieryjnych, na okupowane terytorium Ukrainy. Jeszcze w październiku ukraińskie media podały, że z obywateli Korei Północnej utworzono batalion.

09.10 - Ambasadorowie krajów członkowskich UE zaakceptowali pożyczkę w wysokości 35 miliardów euro dla Ukrainy. Kredyt będzie spłacany z zysków uzyskiwanych z obrotu zamrożonymi rosyjskimi aktywami i zasili bezpośrednio ukraiński budżet.

22.10 - Prokurator generalny Ukrainy Andrij Kostin podał się do dymisji po doniesieniach o bezprawnym uzyskiwaniu przez prokuratorów statusu osoby niepełnosprawnej, by uniknąć mobilizacji na wojnę z Rosją.

LISTOPAD

04.11 - Według ukraińskiego wywiadu wojskowego (HUR) 11 tys. wojskowych z Korei Północnej znajduje się już na terytorium obwodu kurskiego w Rosji.

08.11 - Ukraina odzyskała ciała 563 poległych żołnierzy, którzy zginęli w wojnie z Rosją na wschodzie kraju, a także tych, których szczątki znajdowały się w kostnicach na terytorium Rosji.

10.11 - 32 ukraińskie bezzałogowce pojawiły się w pobliżu Moskwy, co spowodowało ograniczenia w ruchu na głównych lotniskach w stolicy Rosji i jej okolicach. Był to największy od początku wojny ukraiński atak dronami na stolicę Rosji. Siły ukraińskie zaatakowały też z użyciem dronów rosyjski arsenał broni w graniczącym w Ukrainą obwodzie briańskim w Rosji.(PAP)

baj/